Віцебская абласная пошта дасылае беларускамоўныя тэлеграмы, запісваючы іх пры дапамозе расейскага альфабэту. Такую тэлеграму атрымаў грамадзкі актывіст Ільля Заранок.
«Як шкада, што ў краіне, дзе прынамсі дзьве мовы дзяржаўныя, Віцебская абласная пошта ня мае для беларусаў літараў І, Ё і Ў», – напісаў ён у «Facebook».
Ільля ўдакладніў, што з гэтай нагоды ўжо рыхтуецца афіцыйная скарга. «Не ад мяне. А ад таго, хто адпраўляў тэлеграму. Ведаю, што ў Менску праблемаў такіх на пошце няма», – дадаў актывіст.
У саll-цэнтры «Белпошты» пытаньне пра выкарыстаньне беларускага альфабэту для запісу тэлеграмаў па-беларуску паставіла ў тупік. «Ну можа, яны калі афармлялі, дык указалі, каб дасылалі на расейскай мове, – задумалася працаўніца пошты. – А калі давалі тэлеграму па тэлефоне, дык гэта не да нас – запытайце ў “Белтэлекаме”».
Зразумела, што беларускамоўны жыхар Віцебску не прасіў пры афармленьні тэлеграмы пазначыць, каб яе пасылалі па-расейску.
Як заявіў «Белсату» старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў, перадача вуснай беларускай мовы праз альфабэт іншай мовы – гэта парушэньне заканадаўства.
«Гэта парушэньне Канстытуцыі ды знакамітага рэфэрэндуму “Аб роўнасьці дзьвюх дзяржаўных моваў”, які таксама мае сілу. А потым яны ў Закон аб мовах, парушаючы Канстытуцыю, увялі запіску: на якой мове хачу, на такой і адказваю. Таму чыноўнікі будуць спасылацца на закон аб мовах і будуць мець рацыю. А вы будзеце спасылацца на Канстытуцыю і рэфэрэндум – і таксама будзеце мець рацыю. Маўляў, прынялі рэфэрэндум аб роўнасьці моваў – забясьпечце гэтую роўнасьць. Але паколькі Канстытуцыя вышэйшая за закон, то сіла за вамі», – перакананы ён.
На практыцы гэтае пытаньне можна разьвязаць элемэнтарна, спаслаўшыся на новы закон аб звароце грамадзянаў, мяркуе экспэрт.
«Калі грамадзянін піша чыноўніку па-беларуску, той абавязанаы на гэтай мове даць адказ. Напішыце кіраўніку віцебскай пошты афіцыйны ліст: “У гэткім аддзяленьні адмовілі пісаць тэлеграму сродкамі беларускага альфабэту, я лічу, што гэта парушэньне маіх грамадзянскіх правоў, парушэньне дзейснай Канстытуцыі. Таму прашу правесьці службовае расьсьледаваньне і даць мне адказ”. Такіх лістоў трэба арганізаваць дзясяткі два – пасьля таго, як ён разоў 20 адкажа па-беларуску (а ён абавязаны, не адкажа – зь яго шкуру зьнімуць), усё будзе па-беларуску», – прапанаваў Алег Трусаў.
ТБМ нядаўна пасьпяхова правяло падобную акцыю. «Мы арганізавалі сотні чатыры лістоў на чыгунку, бо вакзал не хацеў афармляць па-беларуску. Дык у іх ужо папера скончылася адказы пісаць! І чыгунка зразумела: справа – дрэнь», – сьмяецца суразмоўца.
БелСат